BebeklerdeSoğuk Terleme. Bebeklerde soğuk terleme, Terleme vücudun oluşturduğu doğal bir fonksiyondur. vücudumuzun ısı dengesini sağlayan terleme aynı zamanda yükselen vücut ısısını terleme yolu ile düşmesini sağlar. Terleme ile vücut içerisinde bulunan zararlı bakteriler ve hücreler dışarı atılır. Herşeye ihtiyaç duymamıza rağmen sürekli saldırdığımız için, belki de utançtan onu görmezden gelme eğilimindeyiz. Ama biz onun gücünü, tarzını biliyoruz. Gecesıcaklık farklarının fazla olduğu yarı kurak ve kurak bölgelerde görülür. Gündüz, güneşlenme ve ısınmanın etkisiyle taşları oluşturan minerallerin hacimleri genişler. Gece, sıcaklık düşünce minerallerin hacimleri yeniden küçülür. Bu Fidelerkök aldığında, gündüz sıcaklığı +17 dereceye düşer ve gece - +9 dereceye düşer. Bitkilerin soğuk direncini arttırmak için, yataklara dikimden bir hafta önce beslenmeye hazır olun. Bunu yapmak için, bir litre su, üç gram potasyum klorür ve üç Ekinoks: Yıl içinde iki kez görülen gece-gündüzün eşit olması durumu. 2. Gece-gündüz eşitliği. Ekliptik : Dünya’nın Güneş çevresindeki dönüş hareketini yaparken izlediği yörünge çemberi. Ekoloji: Canlıların hem kendi aralarındaki hem de çevreleriyle olan ilişkilerini tek tek veya birlikte inceleyen bilim dalı. 2. Tavukkümesinde sıcaklık 18 ° C'yi geçmemelidir ve nem -% 70. Düşük hava sıcaklığı - 5 ° C, verimlilik% 15, çok yüksek - 30 ° C -% 30 düşer. W Adım İki - aydınlatma. Yumurtlayan tavuklarda en büyük yumurta üretimi, gündüz saatlerinin 14-18 saat arasında olduğu dönemlerde düşer. J6yo. Elazığ'da bugünden itibaren havalar gündüzleri 15 ile 17 derece arasında olacak. Geceleri ise 0-2 derece arasında olması bekleniyor. Meteorolojiden alınan bilgiye göre, bugünden itibaren hava sıcaklığı hissedilir derecede artacak. Bugün, gün içerisinde hava sıcaklığı 15 derece olması bekleniyor. Çarşamba ve Perşembe günü de hava sıcaklığının 15 derece olması beklenirken, sonraki 2 gün sıcaklığın 16-17 dereceye çıkmasını beklendiği belirtildi. Geceleri ise hava sıcaklığı 0-2 derece arasında değişecek. Geçtiğimiz hafta sonu Elazığ'da hava sıcaklığı -2 dereceyi görmüştü. - ELAZIĞİhlas Haber Ajansı / Yerel Elazığ Yerel Haberler 1653 Son Güncelleme 1653 TAKİP ET Malatya’da önümüzdeki günlerde gece ile gündüz arasındaki sıcaklık farkı 15 dereceyi buluyor. Meteoroloji'den alınan bilgiye göre, 20 Mart Çarşamba günü, havanın parçalı bulutlu güneşli geçmesi tahmin ediliyor. En düşük sıcaklık 1 derece, en yüksek sıcaklık 14 derece olacak. 21 Mart Perşembe günü parçalı bulutlu güneşli geçmesi tahmin edilirken en düşük sıcaklığın sıfır, en yüksek sıcaklığın ise 18 derece olması bekleniyor. 22 Mart Cuma günü hava parçalı bulutlu güneşli olacağı tahmin ediliyor. En düşük sıcaklık 1 derece, en yüksek sıcaklık 16 derece olması bekleniyor. 23 Mart Cumartesi günü yağmur yağışı bekleniyor. En düşük sıcaklık 2 derece, en yüksek sıcaklık 13 derece Mart Pazar günü havanın parçalı bulutlu ve güneşli geçmesi tahmin ediliyor. En düşük sıcaklık 1 derece, en yüksek sıcaklık 11 olacak. Anadolu Ajansı ve İHA tarafından yayınlanan yurt haberleri editörlerinin hiçbir müdahalesi olmadan, sözkonusu ajansların yayınladığı şekliyle mynet sayfalarında yer almaktadır. Yazım hatası, hatalı bilgi ve örtülü reklam yer alan haberlerin hukuki muhatabı, haberi servis eden ajanslardır. Haberle ilgili şikayetleriniz için bize ulaşabilirsiniz Coğrafya ayt konu anlatımı, coğrafya tyt konu anlatımı , coğrafya yks konu anlatımı… Merhaba arkadaşlar sizlere bu yazımızda İklim Bilgisi hakkında bilgi vereceğiz. Yazımızı okuyarak bilgi edinebilirsiniz. İklim Bilgisi Geniş bir sahada, uzun yıllar boyunca 40 – 50 yıl devam eden, atmosfer olaylarının ortalamasına iklim denir. İklim Bilgisi – Sıcaklık – Basınç – Rüzgarlar – Dar bir sahada, kısa süre içerisinde görülen atmosfer olaylarına hava durumu denir. – İklimi inceleyen bilim dalına klimatoloji denir. – Dar sahalarda, kısa süreli atmosfer olaylarını inceleyen bilim dalına meteoroloji denir. – Sıcak ve Soğuk hava kütlelerinin karşılaşma alanına Cephe denir. – Dünya’yı gazlardan meydana gelen bir geosfer tabaka kuşatır. Buna atmosfer denir. Atmosferin Katmanları Atmosfer, yerçekimi etkisiyle iç içe kürelerden meydana gelmiştir. Bunların yoğunlukları ve bileşimleri birbirinden farklıdır. Troposfer Atmosferin en alt tabakasıdır. Ekvator üzerindeki kalınlığı 16 – 17 km, 45° enlemlerinde 12 km, kutuplardaki kalınlığı ise 9 – 10 km dir. Bunun nedeni, Ekvator’daki hava kütlelerinin ısınarak yükselmesi, kutuplarda ise soğuyan havanın ağırlaşarak alçalmasıdır. iklim olayları troposferin 3 – 4 km lik kısmında meydana gelir. Çünkü, iklim olaylarında çok etkili olan su buharı troposferin 3 – 4 km lik kısmında bulunur. Troposfer daha çok yerden yansıyan ışınlarla ısınır. Atmosferdeki gazların % 75′i troposfer katında bulunmaktadır. Stratosfer Troposferden itibaren 17 – 30 km ler arasında bulunur. Bu tabakada su buharı olmadığı için, iklim olayı görülmez. Stratosferde sıcaklık değişimi yok gibidir. Sıcaklık –45°C civarındadır. Stratosferde yerçekimi çok azaldığı için cisimler gerçek ağırlıklarını kaybederler. Üst kısımlarında ozon gazı bulunur. Şemosfer Stratosferden sonra 30 – 90 km ler arasında bulunur. iki kısımdan oluşur. * Ozonosfer içerisinde bulundurduğu ozon gazından dolayı bu ismi almıştır. Güneş’ten gelen ve canlı yaşamı için zararlı olan ışınları Ultraviyole ışınları gibi tutar. Bundan dolayı canlıların koruyucu katıdır. Dünya’nın aşırı ısınıp, soğumasını önler. * Kemosfer Bu katmana kemosfer denilmesinin nedeni, içerisinde bazı kimyasal olayların meydana gelmesidir. Az miktarda zararlı ışınların tutulması burada da görülür. İyonosfer Şemosferden sonra 90 – 300 km’ler arasında bulunur. Bu tabakadaki gazlar ultraviyole ışınlarının etkisi ile iyonlara ayrılmıştır. iyonlaşma sırasında açığa çıkan enerji ile sıcaklığı yükselmiştir. 250 °C iyonlar arasında elektron alışverişi son derece fazladır. Bundan dolayı haberleşme sinyalleri, radyo dalgaları bu tabakadan yansır. Eksosfer Atmosferin en üst ve en dış sınırını oluşturur. Eksosferde bazı gaz molekülleri yerçekimi etkisinden kurtularak uzaya kaçar. Bu nedenle dış sınırı kesin olarak tespit edilememekte, km ye kadar çıktığı sanılmaktadır. Atmosferin Faydaları – İklim olayları meydana gelir. – Canlı yaşamı için gerekli gazları ihtiva eder. – Güneş’ten gelen zararlı ışınları tutar. – Dünya’nın aşırı ısınmasını ve soğumasını engeller. – Dünya ile birlikte dönerek sürtünmeden doğacak yanmayı engeller. – Uzaydan gelen meteorların parçalanmasına neden olur. – Güneş ışınlarının dağılmasını sağlayarak, gölgede kalan kısımların da aydınlanmasını sağlar. Bir başka ifade ile gölgelerin tam karanlık olmasını önler. – Işığı, sesi, sıcaklığı geçirir ve iletilmesini sağlar. – Hava akımları sayesinde gündüz olan kesimlerin aşırı sıcak, gece olan kesimlerin de aşırı soğuk olmasını engeller. İklim Elemanları 1. Sıcaklık Yeryüzündeki sıcaklığın kaynağı Güneş’tir. Yeryüzünün Güneş’ten aldığı ısı miktarına sıcaklık denir. Termometre ile ölçülür. Sıcaklığın birimi santigrat derece °C dir. Atmosfere gelen enerji % 100 kabul edilirse; – Enerjinin % 25’i bulutların ve atmosferin etkisi ile uzaya doğru yansır. – % 25’i atmosferde dağılarak gölge yerlerin aydınlatılmasını ve gökyüzünün mavi görünmesini sağlar. – % 15’i atmosfer tarafından emilerek atmosferin ısınmasını sağlar. – % 35’i yeryüzüne ulaşır. Bu enerjinin % 27’si yeri ısıtır. % 8’i ise yeryüzüne çarptıktan sonra tekrar uzaya yansır. Sıcaklık Dağılışını Etkileyen Faktörler — Güneş ışınlarının yeryüzüne düşme açısı Yeryüzünde sıcaklık dağılışını etkileyen en önemli faktördür. Güneş ışınları bir yere ne kadar dik düşerse, orası o kadar fazla ısınır. Düşme açısı küçüldükçe ısınma azalır. Düşme açısını belirleyen etkenler şunlardır * Dünya’nın şekli ve enlem Dünya’nın şekline bağlı olarak, Ekvator’dan kutuplara doğru gidildikçe güneş ışınlarının yere düşme açıları küçülür. Bunun sonucunda da Ekvator’dan kutuplara gidildikçe sıcaklık azalır. * Yaşanan Mevsim Dünya’nın eksen eğikliği ve yıllık hareketine bağlı olarak güneş ışınlarının düşme açısı yıl boyunca değişir. Buna göre, Kuzey Yarım Küre, yaz mevsiminde güneş ışınlarını daha dik, kışın daha eğik alır. * Günün Saati Dünya’nın günlük hareketine bağlı olarak, güneş ışınlarının bir noktaya geliş açısı gün boyunca değişme gösterir. Güneş ışınları sabah ve akşam eğik açıyla, öğle vakti ise gelebileceği en dik açı ile gelir. * Bakı ve eğim Güneş ışınlarının düşme açısı, yerşekillerinin Güneş’e bakma durumuna göre Bakıya göre ve yerşekillerinin eğimine göre değişir. — Güneş ışınlarının atmosferde katettiği yol Güneş ışınlarının atmosferde aldığı yol uzadıkça enerji kaybı o oranda artar. Dik açı ile gelen ışınlar daha kısa bir yoldan yeryüzüne ulaşır ve daha az kayba uğrar. Ekvator çevresi gibi Dar açı ile gelen ışınlar ise, daha uzun bir yoldan yeryüzüne ulaşır ve daha fazla kayba uğrar. Kutup çevreleri gibi — Güneşlenme Süresi Güneşlenme süresi arttıkça sıcaklık artar. Yaz aylarında güneşlenme süresi fazla olduğundan sıcaklık değerleri yüksektir. Yine gün içinde en yüksek sıcaklıkların tam öğle vakti değil, öğleden birkaç saat sonra olması güneşlenme süresi ile ilgilidir. Geceleri ise, Güneş’ten enerji alınmadığı için soğuma görülür. Bu nedenle günün en soğuk anı, sabah Güneş doğmadan önceki andır. — Yükselti Troposfer katında, yerden yükseldikçe sıcaklık değerleri her 100 m. de 0,5 °C azalırken, alçaldıkça her 100 m. de 0,5°C artar. — Kara ve Denizlerin Dağılışı Aynı miktarda güneş enerjisi alan karalar ve denizler aynı derecede ısınmazlar. Karalar denizlere oranla daha fazla ve çabuk ısınırken, denizler daha az ve geç ısınırlar. Yine karalar denizlere oranla daha fazla ve çabuk soğurken, denizler daha az ve geç soğurlar. Denizler karalara oranla geç ısınıp geç soğuduğu için, karasal iklimlerde en sıcak ay Temmuz, en soğuk ay Ocak iken, denizel iklimlerde en sıcak ay Ağustos, en soğuk ay Şubattır. — Nem Miktarı Nem, bir yerin fazla ısınması ve soğumasını önler. Sıcaklık farkını azaltır. Güneş ışınlarının dik ve dike yakın geldiği Ekvator çevresi Dünya’nın en sıcak yerleri olması gerekirken, nemin fazlalığından dolayı olmamıştır. Dünya’nın en sıcak yerleri ise Dönenceler civarı Tropikal çöller mevsiminde, havanın bulutlu olduğu günlerde, ısı kaybı azaldığından sıcaklık değerleri yüksektir. Havanın bulutsuz olduğu günlerde ise, ısı kaybı daha fazla olduğundan sıcaklık değerleri düşüktür. Kuru ve ayaz bir hava fazla olduğu deniz yüzeylerinde, vadilerde ve alçak ovalarda nemin fazlalığından dolayı sıcaklık kaybı az iken, dağ zirvelerinde nemin azlığından dolayı sıcaklık kaybı fazladır. — Okyanus Akıntıları Okyanus akıntıları, hem denizler hem de karalar üzerinde havanın sıcaklığını etkilerler. Bu akıntılar sıcaklığın Ekvator’dan kutuplara doğru düzenli olarak azalmasını engeller. Ekvator yönünden gelen Gulf – Stream, Brezilya, Kuroşivo ve Alaska gibi akıntılar sıcaklığı yükseltir. Buna karşılık, kutup yönünden gelen Labrador, Kanarya, Oyaşivo, Benguela ve Kaliforniya gibi akıntılar sıcaklığı düşürür. — Rüzgârlar Kuzey Yarım Küre’de güneyden, Güney Yarım Küre’de de kuzeyden esen rüzgârlar, Ekvator yönünden geldikleri için sıcaklığı artırır. Kutup yönünden gelen rüzgârlar ise, sıcaklığı düşürürler. Bu durum enlem – sıcaklık ilişkisine karaya doğru esen rüzgârlar kışın ılıtıcı, yazın ise serinletici etki yapar. Karadan denize doğru esen rüzgârlar ise, kışın sıcaklığı düşürücü, yazın ise sıcaklığı yükseltici etki yapar. — Bitki Örtüsü Bitki örtüsü, güneş ışınlarının bir kısmını emerek gündüz yerin fazla ısınmasını önler. Gece ise, yerden ışıyan sıcaklığın bir bölümünü tutarak fazla soğumayı engeller. Bunun sonucunda, bitki örtüsünün gür olduğu alanlar ile seyrek olduğu alanlar arasında, sıcaklığın dağılışı açısından önemli farklar ortaya çıkar. Sıcaklığın Yeryüzündeki Dağılışı — İzoterm Haritaları Sıcaklık yeryüzünün her yerinde aynı değildir. Yeryüzünde sıcaklığın dağılışını gösteren haritalara izoterm haritaları denir. Aynı sıcaklık değerlerine sahip noktaların birleştirilmesiyle elde edilen eğrilere izoterm eş sıcaklık eğrileri denir. İzoterm haritaları ikiye ayrılır; * Gerçek İzoterm Haritaları Yeryüzünde ölçülen gerçek sıcaklık değerlerine göre çizilir. * İndirgenmiş İzoterm Haritaları Bütün yükseltiler deniz seviyesine indirgenerek, her yerin 0 m’de olduğu varsayılarak hazırlanan sıcaklık haritalardır. Enlem farkı daha belirgin olarak ön plana yükseldikçe her 200 m’de sıcaklık 1°C azalır. İndirgenmiş izoterm haritaları hazırlanırken, gerçek sıcaklığına, yükseltisinden dolayı kaybettiği sıcaklık miktarı eklenerek gösterilir. Örneğin deniz seviyesinden 1000 m yükseklikte bulunan bir merkezde ölçülen sıcaklık ortalaması 9°C’dir. Gerçek izoterm haritalarında bu değer gösterilir. İndirgenmiş izoterm haritalarında ise bu merkezin 800 m’de kaybettiği sıcaklık hesaplanır 1000200=5°C Bu değer gerçek sıcaklığına eklenir 9+5=11°C İndirgenmiş izoterm haritalarında bu değer gösterilir. Yükselti arttıkça gerçek sıcaklıkla indirgenmiş sıcaklık arasındaki fark artar. Bir başka ifadeyle bir yerin gerçek sıcaklıkla indirgenmiş sıcaklığı arasındaki fark ne kadar büyükse, deniz seviyesinden yüksekliği o oranda fazladır. — Sıcaklığın Coğrafi Dağılışı Yeryüzünde sıcaklığın coğrafi dağılışı, daha çok enlemin, kara ve denizlerin dağılışı ve yükseltinin etkisi altında belirir. Diğer etmenlerin etkisi de yer yer belirgin olmakla birlikte daha çok bu üç ana etmenle şekillenir. Sıcaklığın yeryüzündeki genel dağılışı incelenirken yıllık ortalama, en soğuk ve en sıcak ay ortalama sıcaklık dağılış haritaları incelenecektir. * Yıllık Ortalama Sıcaklık Dağılışı Yıllık sıcaklık ortalaması bir yerin yıllık sıcaklık bilançosunu verir. Ancak sıcaklığın yıl içindeki değişimini göstermez. Yıllık ortalama sıcaklık haritası incelendiğinde aşağıdaki sonuçlar ortaya çıkar – Dünya’nın şeklinden dolayı ekvatordan kutuplara doğru sıcaklık azalmaktadır. – En yüksek sıcaklıklar Kuzey Yarımküre’de dönenceler çevresinde, karaların iç kısımlarındadır. Nem açığının fazla olması bu durumun oluşmasında etkilidir. – Alçak enlemlerde karalar, yüksek enlemlerde denizler daha sıcaktır. Çünkü karalar alçak enlemlerde daha fazla sıcaklık almakta, yüksek enlemlerde ise daha fazla sıcaklık kaybetmektedir. – Genel olarak, Kuzey Yarımküre’nin sıcaklık ortalamaları Güney Yarımküre’den fazladır. Çünkü Kuzey Yarımküre’deki karaların oranı Güney Yarımküre’den daha fazladır. Bu nedenle termik ekvator daha çok Kuzey Yarımküre’den geçmektedir. – Termik ekvator, meridyenlerin en sıcak noktalarının birleştirilmesiyle elde edilir ve Dünya’nın en sıcak yerlerinden uzandığı varsayılır. Termik ekvator ortalama olarak 8° Ekvator’un kuzeyinden geçer. – Güney Yarımküre’de izoterm eğrileri daha düzgün uzanırken, Kuzey Yarımküre’de daha fazla sapma gerçekleşir. Bu durum Güney Yarımküre’de denizlerin çok daha fazla alan kaplamasından ileri gelir. * Ocak Ayı Ortalama Sıcaklık Dağılışı Ocak ayı, Kuzey Yarımküre’de kış, Güney Yarımküre’de yaz şartları hâkim olduğundan, en yük-sek sıcaklıklar Güney Yarımküre’de Oğlak Dönencesi çevresinde görülür. – Kuzey Yarımküre’de 25°C’den daha yüksek sıcaklık değerleri görülmez. Sibirya, Grönland Adası ve Kanada’nın kuzeyi Dünya’nın en soğuk yerleridir. – Kuzey Yarımküre’de 0° ve 10° eğrileri Atlas okyanusu ve Büyük Okyanus üzerinde kuzeye, Asya ve Kuzey Amerika üzerinde ise güneye doğru çıkıntı yapmaktadır. – Güney Amerika, Güney Afrika ve Avustralya’nın iç kesimleri en yüksek sıcaklık değerlerine sahiptir. – Güney Yarımküre’de deniz ve okyanuslar daha geniş alan kapladığı için 0° ve 10° eğrileri Kuzey Yarımküre’ye göre daha düzgün uzanmaktadır. – Ocak Ayında Güney Yarımküre’nin en soğuk yeri Antartika’dır. * Temmuz Ayı Ortalama Sıcaklık Dağılışı Bu ayda, Kuzey Yarımküre’de yaz, Güney Yarımküre’de kış şartları hâkim olduğundan, en yüksek sıcaklıklar Kuzey Yarımküre’de Yengeç Dönencesi çevresinde görülür. – Bu ayda Dünya’nın en sıcak yerleri; Büyük Sahra, Arabistan Yarımadası,Asya’nın iç kısımları ile Meksika ve Kuzey Amerika’nın iç kısımlarıdır. – Kuzey Yarımküre’de 20° ve 25° eğrileri Atlas Okyanusu ve Büyük Okyanus üzerinde soğuk su akıntılarının etkisiyle güneye doğru sokulurken Asya ve Amerika üzerinde yüksek enlemlere doğru sokulmaktadırlar. – Bu ayda Güney Yarımküre’de en soğuk yerleri -10° ile Antarktika çevresi oluşturmaktadır. – Bu ayda da Güney Yarımküre’de deniz ve okyanusların etkisiyle izoterm eğrileri Kuzey Yarımküre’ye göre daha düzgün uzanmaktadır. 2. Basınç Atmosferi oluşturan gazların yeryüzüne yaptığı etkiye basınç denir. Basınç barometre ile ölçülür. Basıncın değeri milibar mb denilen birimle belirtilir. Aynı basınca sahip olan noktaların birleştirilmesiyle oluşturulan iç içe kapalı eğrilere ise izobar adı verilmektedir. Atmosfer basıncını etkileyen faktörler şunlardır * Yerçekimi Yerçekiminin etkisiyle gazlar Dünya’yı çepeçevre kuşatmıştır. Yükseklere doğru çıkıldıkça ve alçak enlemlere doğru geldikçe yerçekimi azalır. Buna bağlı olarak basınç da azalır. Yerçekimi ile basınç arasında doğru orantı vardır. Yerçekimi arttıkça basınç artar, yerçekimi azaldıkça basınç azalır. * Yükselti Yükseldikçe basınç azalır. Bunun nedeni, yükseklere doğru çıkıldıkça Atmosfer’i oluşturan gazların yoğunluklarının yerçekimi etkisiyle azalmasıdır. Basınç ile yükselti arasında ters orantı vardır. * Termik Etkenler Sıcaklık Sıcaklığın artmasıyla hava genişler, hafifler ve yükselir. Yükselen havanın yere yaptığı basıncın azalmasıyla, alçak basınç alanları doğar. Sıcaklığın azalmasıyla soğuyan havanın hacmi daralır, ağırlaşır ve alçalır. Alçalan havanın yere yaptığı basıncın artmasıyla yüksek basınç alanları doğar. Bu şekilde, ısınma ve soğumaya bağlı olarak oluşan basınç merkezlerine termik basınç merkezleri denir. Örneğin, Ekvator çevresi sürekli sıcak olduğundan, burada termik alçak basınçlar oluşmuştur. Kutuplar civarı ise, sürekli soğuk olduğundan burada da termik yüksek basınçlar oluşmuştur. Sıcaklık ile basınç arasında ters orantı vardır. * Dinamik Etkenler Hava kütlelerinin alçalarak yığılması veya yükselerek seyrekleşmesi sonucunda ortaya çıkar. Örneğin, troposferin üst kısımlarında, Ekvator’dan kutuplara doğru esen Ters üst Alize rüzgârları Dünya’nın dönme hareketinin etkisiyle 30° enlemleri civarında alçalarak yüksek basınç alanlarını oluştururlar. Bununla birlikte, Batı ve Kutup rüzgârları da 60° enlemleri civarında karşılaşınca yükselirler ve burada alçak basınç alanlarını oluştururlar. işte, bu şekildeki hava hareketlerine bağlı olarak oluşan basınç merkezlerine de dinamik basınç merkezleri denir. Atmosfer basıncı, yere yaptığı basınç derecesine göre üçe ayrılır. Normal Basınç 45° enlemlerinde, deniz seviyesinde, 0°C sıcaklıkta, 760 mm yüksekliğindeki cıvanın yaptığı basınca eşit olan atmosfer basıncına normal basınç denir. Bu basınç 1013 milibardır. Yüksek Basınç Antisiklon 1013 milibardan daha yüksek olan basınçlara yüksek basınç denir. Yüksek basıncın görüldüğü yerlerde alçalıcı hava hareketleri vardır. Alçak Basınç Siklon 1013 milibardan daha az olan basınçlara alçak basınç denir. Alçak basıncın görüldüğü yerlerde yükselici hava hareketleri vardır. * Gaz Yoğunluğu Havanın yoğunluğu ile atmosfer basıncı doğru orantılıdır. Yoğunluk arttıkça atmosfer basıncı artar. Yer yüzündeki Sürekli Basınç Alanları — Termik Kökenli Basınç Alanları * Ekvatoral Alçak Basınç Alanı Tropikal Siklon Ekvatoral bölge üzerinde bütün Dünya’yı kuşatan sürekli bir alçak basınç alanı uzanır. Bunun nedeni buraların devamlı ısınmasıdır. Bu basınç kuşağı kışın güneye, yazın da kuzeye doğru genişler. Kutuplar Yüksek Basınç Alanı Polar Antisiklon Kutuplar yıl boyunca soğuk olduklarından, buralarda sürekli bir yüksek basınç alanı oluşmuştur. Bu basınç alanı kışın genişler, yazın da daralır. — Dinamik Kökenli Basınç Alanları * Ekvator Üstü Yüksek Basınç Alanı Subtropikal Antisiklon Ekvatoral bölgede, ısınarak yükselen hava kütleleri üst alizeler halinde kutuplara doğru eserken, gerek Dünya’nın ekseni etrafında dönmesinden, gerekseyerçekimi ve soğumadan dolayı 30° enlemleri civarında alçalır. Sonuçta, bu enlemlerde yüksek basınç alanı oluşur. Kutup Altı Alçak Basınç Alanı Subpolar Siklon Batı ve Kutup rüzgârları, 60° enlemleri civarında karşılaştıktan sonra yükselirler. Sonuçta bu enlemlerde alçak basınç alanı oluşur. 3. Rüzgarlar Yüksek basınç antisiklon alanlarından alçak basınç siklon alanlarına doğru olan yatay hava akımlarına rüzgâr denir. Rüzgârın yönü, coğrafi yönlerle ifade edilir. Rüzgâr hızı anemometre adı verilen aletle ölçülür. Rüzgârın Hızını Etkileyen Faktörler * Basınç farkı Rüzgârın hızı basınç farkıyla doğru orantılıdır. Basınç farkı çok ise rüzgâr hızlı, basınç farkı az ise rüzgâr yavaş eser. İki bölge arasındaki basınç farkının sona ermesi ile rüzgâr etkinliği kaybeder. * Basınç merkezleri arasındaki uzaklık-mesafe Aynı basınç farklarına sahip, birbirinden farklı uzaklıktaki noktalar arasında rüzgârların hızı farklıdır. Birbirine yakın olan noktalar arasında, izobar yüzeylerinin eğimi fazladır ve rüzgâr hızlı eser. Birbirine uzak olan noktalar arasında ise, izobar yüzeylerinin eğimi azdır ve rüzgâr yavaş eser. * Dünya’nın Dönmesi Merkezkaç Etkisi Dünya’nın dönüşüne bağlı olarak rüzgârlar, düz çizgiler yerine saparak hareket ederler. Bu sapmalar ise onlara hız kaybettirir. * Yer Şekilleri Sürtünme Engebeli arazilerde rüzgârlar çok fazla engellerle karşılaştığı için hızları azalır. Bundan dolayı, rüzgârların hızı, sürtünmenin azaldığı düz ve açık alanlarda fazladır. Rüzgarın Yönünü Etkileyen Faktörler * Basınç merkezlerinin konumu-yeri Rüzgârın yönünü belirleyen, öncelikle basınç merkezlerinin konumudur. Basınç merkezleri yer değiştirdikçe rüzgârın yönü de değişir. * Yeryüzü Şekilleri Rüzgârlar basınç merkezleri arasında hareket ederken, yeryüzü şekillerine çarparak yön değiştirirler. Bir bölgede rüzgârın yıl içerisinde en fazla estiği yöne hakim rüzgâr yönü denir. Hakim rüzgâr yönü yer şekillerine göre ortaya çıkar. * Dünya’nın Dönmesi Dünya’nın kendi ekseni etrafında dönmesi sonucunda, rüzgârlar basınç merkezleri arasındaki en kısa yolu izleyemezler. Rüzgârlar, Kuzey Yarım Küre’de hareket yönünün sağına, Güney Yarım Küre’de ise hareket yönünün soluna saparlar. Yüksek basınç alanlarında rüzgârlar, merkezden çevreye doğru hareket ederler. Alçak basınç alanlarında ise rüzgârlar, çevreden merkeze doğru hareket ederler. Rüzgar Çeşitleri — Sürekli Yıllık Rüzgârlar Yıl boyunca alçak ve yüksek basınç rüzgarları arasında esen rüzgarlara denir. Bu rüzgarlar okyanus akıntılarına yön verir ve yeryüzünün iklimlerin makro klima üzerinde etkili olurlar. * Alize Rüzgârları 30° Kuzey ve 30° Güney enlemlerindeki dinamik yüksek basınç alanlarından, Ekvator’daki termik alçak basınç alanına doğru esen rüzgârlardır. Alize rüzgarlarına ters yönde esen rüzgarlara ters alizeler denir. Tropikal Kuşak rüzgarlarıdır. – Başlangıçta sıcak ve kurudurlar. Ancak, denizler üzerinden geçerken nem kazanırlar. – Tropikal kuşaktaki karaların doğu kıyılarına bol yağış bırakırlar. Bu nedenle Doğu rüzgârları da denir. – Sürekli olmaları ve yönlerinin belli olması nedeniyle, yelkenli gemiler döneminde bu rüzgârlardan faydanılmıştır. Bu nedenle bu rüzgârlara ticaret rüzgârları trade winds da denilmiştir. – Ekvatoral bölgede karşılaşan Alizeler, 3 – 4 km kadar yükselerek kutuplara doğru hareket ederler. Bunlara da ters alize üst alize adı verilir. – Ters alizeler, dönenceler üzerinde alçalarak tropikal çöllerin oluşmasına neden olurlar. Sıcak okyanus akıntılarının oluşumuna neden olurlar. * Batı Rüzgârları 30° enlemlerindeki dinamik yüksek basınç alanlarından, 60° enlemlerindeki dinamik alçak basınç alanlarına doğru esen rüzgârlardır. Türkiye batı rüzgarları kuşağında yer alır. – Başlangıçta sıcak ve kurudurlar. Ancak, denizler üzerinden geçerken nem kazanırlar. – Orta kuşaktaki karaların batı kıyılarına bol yağış bırakırlar. Orta kuşak rüzgarlarıdır. – 60° enlemleri civarında Kutup rüzgârları ile karşılaşarak cephe yağışlarına yol açarlar. * Kutup Rüzgârları Kutuplardaki termik yüksek basınçlardan, 60° enlemlerindeki dinamik alçak basınç alanlarına doğru esen rüzgârlardır. Özellikleri; – Soğuk ve kuru oldukları için, etkili oldukları alanlarda sıcaklığı azaltarak kar yağışlarına neden olurlar. – 60° enlemleri civarında Batı rüzgârları ile karşılaşarak cephe yağışlarına yol açarlar. – Soğuk okyanus akıntılarının oluşumuna neden olurlar. — Devirli – Mevsimlik Rüzgârlar Musonlar * Yaz Musonu Yaz mevsiminde karalar denizlere göre daha fazla ısınır. Bu nedenle buralarda alçak basınç alanları oluşur. Aynı mevsimde deniz ve okyanuslar daha serin oldukları için, yüksek basınç alanı durumundadırlar. Bunun sonucunda, deniz ve okyanuslardan kara içlerine doğru büyük bir hava akımı olur. Bu rüzgârlara yaz musonu denir. denizden karaya doğru eser Yaz musonları deniz ve okyanuslardan kaynaklandıkları için bol nem taşırlar. Bu yüzden etkili oldukları yerlere bol yağış bırakırlar. * Kış Musonu Kış mevsiminde karalar, denizlere oranla daha fazla soğuyarak yüksek basınç alanı oluştururlar. Aynı mevsimde denizler ve okyanuslar üzerinde alçak basınç alanı vardır. Bunun sonucunda, karaların iç kesimlerinden deniz ve okyanuslara doğru büyük bir hava akımı olur. Bu rüzgârlara kış musonu denir. Kış musonları kara kaynaklı oldukları için soğuk ve kurudurlar. Bu nedenle başlangıçta yağış getirmezler. Ancak, denizler üzerinden geçtikten sonra bir karaya varırlarsa yamaç yağışlarına yol açarlar. — Yerel Rüzgârlar * Meltem Rüzgârları Gün boyunca oluşan sıcaklık ve basınç farkları sonucu meydana gelirler. Deniz ve Kara Meltemleri Gündüz, karalar daha çok ısınacağı için alçak basınç alanı, denizler ise yüksek basınç alanıdır. Bunun sonucunda denizden karaya doğru rüzgâr eser. Bu rüzgâra deniz meltemi denir. Gece ise, karalar daha fazla soğuyarak yüksek basınç alanı durumuna geçerler. Denizler daha sıcaktır ve basınç azdır. Bunun sonucunda da, karadan denize doğru rüzgâr eser. Bu rüzgâra kara meltemi denir. Vadi ve Dağ Meltemleri Gündüz, dağ dorukları vadilerden daha erken ısınır ve alçak basınç oluşur. Vadiler ise, daha serindir ve yüksek basınç alanıdır. Bunun sonucunda, vadi tabanlarından dağ yamacına ve doruklarına doğru rüzgâr eser. Bu rüzgâra vadi meltemi denir. Geceleri ise, dağ yamaçlarında ve yüksek plâtolarda hızla soğuyan hava yüksek basınç alanı oluşturur. Alçak ovalar ve vadiler ise, nem oranının daha fazla olması nedeniyle sıcaktır ve alçak basınçlar görülür. Bunun sonucunda da, dağ yamaçlarından alçak ova ve vadilere doğru rüzgâr eser. Bu rüzgâra dağ meltemi denir. * Sıcak Yerel Rüzgârlar Föhn Fön Hava kütleleri dağ zirvesine doğru çıkarken, sıcaklığı yaklaşık her 100 m. de 0,5 °C azalır. Belli bir yükseltiden sonra bünyesindeki nemi yağış olarak bırakır. Dağın arka yamacına geçtiğinde kuru özelliktedir ve yamaca sürtünerek alçalır. Sürtünmenin etkisiyle sıcaklığı her 100 m. de 1°C artar. Dağ zirvelerinden aşağıya doğru sıcak ve kuru olarak esen bu rüzgârlara föhn rüzgârı denir. Föhn rüzgârı, İsviçre’de Alpler’in kuzey yamaçlarında görüldüğünden bu ismi almıştır. Föhn rüzgârı Türkiye’de, Toroslar ve Kuzey Anadolu Dağları’nın denize bakan yamaçlarında kışın ve ilkbaharda görülür. Sirokko Kuzey Afrika’da, Büyük Sahra Çölü’nden sıcak ve kuru olarak Akdeniz’e doğru esen rüzgârdır. Fas, Tunus ve Cezayir’de etkisi belirgindir. Akdeniz’i geçerken nem kazanır. İspanya, Fransa ve İtalya’nın güney kıyılarına yağış bırakır. Hamsin Sudan’dan gelen ve Mısır’dan Akdeniz’e doğru esen rüzgârdır. Sıcak, kuru ve boğucu bir rüzgârdır. * Soğuk Yerel Rüzgârlar Bora Dalmaçya kıyılarında, Dinar Alpleri’nden Adriya Denizi’ne doğru esen soğuk ve kuru rüzgârdır. Hızı fazladır. Mistral Fransa’nın Rhone vadisini izleyerek Akdeniz’e doğru esen soğuk ve kuru rüzgârdır. Krivetz Kriviç Romanya’da, Aşağı Tuna Ovası’na doğru esen soğuk ve kuru rüzgârdır. Bükreş’te krivetz etkili olduğunda sıcaklık 10 – 15°C düşer. * Tropikal Rüzgârlar Sıcak kuşakta, ani basınç farklarından kaynaklanan ve hızları saatte 100 – 150 kadar çıkabilen rüzgârlardır. Daha çok okyanuslar üzerinde oluşurlar. Belirli yollar izleyerek karaların üzerine de sokulurlar. Sarmal hava hareketleri halinde olduklarından, genellikle hortumlara sebep olurlar. Çevrelerine büyük zarar verirler. Tropikal rüzgârlara, Asya denizlerinde ve Avustralya’nın Büyük Okyanus kıyılarında Tayfun Çince “Büyük rüzgar” demektir, Meksika Körfezi kıyılarında Hurrican Hariken, Afrika’nın bazı kesimlerinde ve Latin Amerika kıyılarında da Tornado Hortum adı verilir. Dünya Yıllık Sıcaklık Farkı En düşük sıcaklık farkı enlemin etkisine bağlı olarak Ekvator çevresinde görülür. En yüksek sıcaklık farkı 65°C ile Sibirya’da görülür. Kanada’nın kuzeyinde ise 45°C’ye ulaşan sıcaklık farkına rastlanır. Aynı enlemlerde bulunmalarına karşı Sibirya’da yıllık sıcaklık farkı Kanada’dakinden daha yüksektir. Çünkü Sibirya’da karasallığın etkisi daha belirgindir. Ilıman kuşak okyanusların batı kıyılarında sıcaklık farkları soğuk su akıntılarının etkisiyle daha yüksektir. UYARI En sıcak ay ile en soğuk ay arasındaki sıcaklık farkına yıllık sıcaklık farkı denir. Bu farklar dönenceler çevresinde, karasal bölgelerde en fazladır. Ekvator çevresinde ve denizel etkilere açık yerlerde ise sıcaklık farkları azalır. Türkiye’de Sıcaklığın Dağılışı Türkiye Ocak Ayı Sıcaklık Dağılışı En düşük sıcaklıklar, enlem ve karasallık nedeniyle Kuzeydoğu Anadolu’da Erzurum – Kars Bölümünde görülür. En yüksek sıcaklıklar, enlem ve denizellik nedeniyle Akdeniz kıyılarında görülür. Kıyı kesimlerinde denizellik nedeniyle sıcaklık 0°C’nin üstündedir. İç kısımlarda karasallık nedeniyle sıcaklık düşüktür. Buna bağlı olarak kıyı bölgeler ile iç bölgeler arasındaki sıcaklık farkı artmıştır. Türkiye Temmuz Ayı Sıcaklık Dağılışı En yüksek sıcaklıklar enlem etkisi ve nem azlığı nedeniyle Güneydoğu Anadolu’da görülür. Enlem etkisi nedeniyle güneyden kuzeye doğru sıcaklık azalır. Kıyı bölgeler ile iç bölgeler arasındaki sıcaklık farkı Ocak ayına oranla azalmıştır. Türkiye Yıllık Ortalama Sıcaklık Dağılışı İzoterm eğrileri genellikle batı-doğu uzanışlıdır. En düşük sıcaklıklar Kuzeydoğu Anadolu’da görülür. Nedenleri Bölgenin kuzeyde yer alması nedeniyle soğuk enlemlere yakın olması Bölgenin deniz etkisine kapalı olması nedeniyle karasallığın belirginleşmesi. En yüksek sıcaklıklar, Güneydoğu Anadolu’da görülür. Nedenleri Bölgenin güneyde yer alması nedeniyle sıcak enlemlere yakın olması. Bölgenin deniz etkisine kapalı olması nedeniyle karasallığın belirginleşmesi Bölgenin sıcak ve kuru çöl rüzgarlarına açık olması Türkiye Yıllık Sıcaklık Farkı Nemlilik etkisiyle en düşük sıcaklık farkları Karadeniz Bölgesi kıyı kesimlerindedir. Karasallığın etkisiyle, kıyılardan uzaklaştıkça sıcaklık farkları artar. En yüksek sıcaklık farkı Doğu Anadolu’da, Erzurum – Kars Platosu’ndadır. UYARI Sıcaklık farklarının 15°C nin üstünde olması, Türkiye’nin matematik konumu ile ilgilidir. Basınç Atmosfer Basıncı Atmosferi oluşturan gazların belli bir ağırlığı vardır. Gazların yeryüzündeki cisimler üzerine uyguladığı basınca atmosfer basıncı denir. Normal Hava Basıncı 45° enlemlerinde, deniz seviyesinde ve 15°C sıcaklıkta ölçülen basınca normal hava basıncı denir. Cıva sütununun yüksekliği ile normal basınç 760 mm Cıva sütununun ağırlığı ile normal basınç 1033 gr Kuvvet birimi ile normal basınç 1013 milibar ifade edilir. Basınç barometre ile ölçülür. Cıvalı barometre, barograf, aneroid baramotre ve altimetre gibi çeşitleri vardır. Cıvalı Barometre Üstü açık bir kaba daldırılmış, yukarı ucu kapalı bir cam borudur. Hava basıncı, boruyu dolduran cıva sütununu dengede tutar. Hava basıncı azalıp çoğaldıkça cıva sütunu da alçalıp yükselir. Cıvalı barometre camdan yapıldığı ve hep düz durması gerektiği için her zaman kullanımı kolay değildir. Barograf Basıncı sürekli kaydeden ve yazıcı ucu bulunan bir tür madeni barometredir. Aneroid Barometre Madeni barometredir. Cıvalı barometrelerin kullanım alanının sınırlı olması ve taşıma zorluğu nedeniyle geliştirilmiştir. Altimetre Madeni barometrelerin bir çeşididir. Yükseldikçe basıncın azalması kuralına dayanılarak, yüksekliklerin ölçülmesi amacıyla yapılmıştır. kaynak Sorunu TaratKitaptan resmini çek hemen cevaplansın. Fen Bilimleri8 ay önce1 Cevap19 KezAyda havanın gündüz sıcak gece soğuk olması durumuna ne denir sorusunun cevabı için bana yardımcı olur musunuz? Bu soruya 1 cevap yazıldı. Cevap İçin Alta Doğru İlerleyin. İşte Cevaplar Cevap Ayda havanın gündüz sıcak gece soğuk olması durumunun nedeni ayda ATMOSFER olmamasıdır. Amosfer olmadığı için sıcaklığı tutup kontrol edemez ve aşırı sıcaklık farkları oluşur. Bu cevaba 0 yorum yazıldı. Soru Ara? den fazla soru içinde arama YazBilgilendirme 2022 yılı YKS, AÖF, AUZEF, ATA-AÖF, AÖL, LGS, AÖO, AÖIHL-MAÖL, YDS, TUS, MSÜ, ALES, KPSS, İSG, YKS, DGS, EUS, TYT, AYT, ADES, ADB, Amatör Denizcilik Eğitimi Sınav takvimleri belli olmuştur. Başarılı İşleminiz başarıyla kaydedilmiştir. Başarılı.. Kopyalandı..

ayda havanın gündüz sıcak gece soğuk olması durumuna ne denir